Νεκροταφείο καφέ κάδων δίπλα στο κανονικό Νεκροταφείο Νέας Σμύρνης
Όποιος και όποια έχει περπατήσει στη Νέα Σμύρνη τον τελευταίο καιρό, πιθανότατα να έχει παρατηρήσει το πλέον σύνηθες θέαμα απορριμμάτων, κλαδιών και μπάζων επί των πεζοδρομίων.
Η εφημερίδα μας είχε κάνει μάλιστα σχετικό ρεπορτάζ χωρίς όμως κάποιο καταληκτικό συμπέρασμα περί ευθύνης για την κατάσταση αυτή, καθώς είναι προφανές ότι και ο Δήμος έχει αμελήσει τα καθήκοντα του και οι κάτοικοι πετάνε ό,τι νά 'ναι όπου νά 'ναι.
Ένα από τα συχνότερα φαινόμενα είναι η υπερχείλιση των κάδων ακόμα και λίγη ώρα μετά την κατά τα άλλα τακτική συγκομιδή του περιεχομένου τους. Αυτό που θα μπορούσε λοιπόν να υποθέσει κανείς είναι ότι ο αριθμός των τοποθετημένων κάδων δεν είναι επαρκής για την κάλυψη των αναγκών του Δήμου και των κατοίκων του.
Έτσι, ομολογώ να πω με αρκετή έκπληξη, βρέθηκα μπροστά στην παρακάτω εικόνα: ένα πλήθος αχρησιμοποίητων καφέ κάδων, οι οποίοι, ειδικά τώρα που αλλάζει ο καιρός, φαίνεται να μην έχουν αποθηκευτεί σωστά καθώς βρίσκονται εκτεθειμένοι σε ανοικτό χώρο, ανάμεσα στο Νεκροταφείο, το Τμήμα Συντήρησης και Ανάπτυξης Πρασίνου της Γεωπονικής Υπηρεσίας και το Αμαξοστάσιο του Δήμου Νέας Σμύρνης.
Όπως και να έχει όμως, καλό θα ήταν πριν αρχίσουμε να δείχνουμε με το δάχτυλο να προσπαθήσουμε να καταλάβουμε λίγο την κατάσταση. Ας αρχίσουμε από τα βασικά:
Βιοαπόβλητα
Βιοαπόβλητα (ή βιολογικά απόβλητα ή βιοαπορρίμματα) είναι τα απορρίµµατα τροφίμων από σπίτια, εστιατόρια, εγκαταστάσεις οµαδικής εστίασης και χώρους πωλήσεων λιανικής, απόβλητα από κήπους και πάρκα και τα συναφή απόβλητα από εγκαταστάσεις µεταποίησης τροφίµων, τα οποία προορίζονται για την λεγόμενη κομποστοποίηση εντός των καφέ και όχι των πράσινων κάδων.
Μεταξύ των βιοαποβλήτων βρίσκονται και τα κλαδιά, φύλλα, χώματα και το γκαζόν, υλικά τα οποία τον τελευταίο καιρό καταλαμβάνουν όλο και περισσότερο χώρο από τα πεζοδρόμια.
Παράλληλα, η εγκατάσταση και παρουσία καφέ κάδων δεν υπάγεται στην διακριτική ευχέρεια του εκάστοτε Δήμου, αλλά αντιθέτως είναι υποχρεωτική σε όλη την Ευρώπη απο την 1/1/2020, με τα οφέλη της κομποστοποίησης να είναι αρκετά:
Το 35% αυτών που θεωρούμε ως τώρα «σκουπίδια» αποτελούν πρώτες ύλες για κάτι καινούριο.
Το κόμποστ είναι πολύ πιο υγιεινό από οποιοδήποτε λίπασμα. Το τέλειο λίπασμα. Με τη χρήση του, το έδαφος αναζωογονείται, συγκρατεί το νερό και αποθηκεύει θρεπτικά συστατικά.
Περιορίζεται η ρύπανση του εδάφους, των υδάτων, της ατμόσφαιρας.
Προστατεύουμε τον πλανήτη από το φαινόμενο του θερμοκηπίου περιορίζοντας τις ποσότητες εκπομπές μεθανίου και μονοξειδίου του άνθρακα που προκαλούνται από την ταφή των οργανικών αποβλήτων.
Καθίσταται εφικτή η ανακύκλωση βασικών υλικών, όπως π.χ. του χαρτιού κουζίνας που άλλες μέθοδοι ανακύκλωσης δεν επιτρέπουν.
Είναι η πιο οικονομική μέθοδος τελικής διαχείρισης οργανικών αποβλήτων.
Συμμορφώνεται με τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Δεν παράγει επικίνδυνα, τοξικά αέρια ή καρκινογόνες ουσίες.
Υψίστης σημασίας είναι επίσης ότι τα βιοαπόβλητα αποτελούν το 40% κ.β. της συνολικής παραγόμενης ποσότητας αστικών στερεών αποβλήτων στην Ελλάδα (πάνω από το μέσο όρο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης). Οι καφέ κάδοι δηλαδή, πέρα από τα προαναφερθέντα οφέλη τους, συμβάλλουν σημαντικά στην ελάφρυνση του φορτίου των πράσινων κάδων.
Το ιστορικό των καφέ κάδων στο Δήμο Νέας Σμύρνης
Οφείλουμε εδώ να επισημάνουμε ότι ο Δήμος Νέας Σμύρνης είχε κάνει μία αξιέπαινη προσπάθεια με το πιλοτικό πρόγραμμα καφέ κάδων, το οποίο είχε προχωρήσει πράγματι αρκετά. Αναλυτικά είχε γραφεί στον τύπο στις 23/11/2021:
«Στις αρχές του τρέχοντος μήνα είχε γίνει η σταδιακή τοποθέτηση καφέ κάδων, πιλοτικά, σε μία περιοχή του δήμου, 150 κτηρίων. Με τη βοήθεια εξειδικευμένων συνεργατών του Τμήματος Περιβάλλοντος και Ανακύκλωσης, περισσότερα από 800 νοικοκυριά παρέλαβαν δωρεάν έναν μικρό καφέ κάδο κουζίνας μαζί με βιοδιασπώμενες σακούλες για τη συλλογή του υλικού, καθώς και το αντίστοιχο ενημερωτικό υλικό. Το πρόγραμμα καφέ κάδου εφαρμόζεται πιλοτικά σε κτήρια συγκεκριμένων δρόμων και σταδιακά θα επεκταθεί σε όλο τον δήμο. Καθ' όλη τη διάρκεια εφαρμογής του προγράμματος καφέ κάδου, ο αντιδήμαρχος Καθαριότητας και Ανακύκλωσης Γιώργος Κρικρής, ήρθε σε επαφή με τους κατοίκους, επικοινώνησε τα οφέλη συμμετοχής κι έλυσε οποιαδήποτε απορία υπήρχε σχετικά με το νέο ρεύμα ανακύκλωσης.»
Πιο πρόσφατα, στις 18/2/2023, ο μετέπειτα Αντιδήμαρχος Καθαριότητας Οδύσσεας Νασιμπιάν ανέφερε τα εξής σχετικά με το τους καφέ κάδους σε συνέντευξη του στο moneyandlife.gr:
«Η προσωπική μου εκτίμηση είναι πως το πρόγραμμα περισυλλογής οργανικών απορριμμάτων μέσα από τους γνωστούς πλέον καφέ κάδους, αποτελεί ίσως τη σημαντικότερη απάντηση στο συνεχώς αυξανόμενο πρόβλημα της ταφής των απορριμμάτων, στην ραγδαία αύξηση του όγκου αυτών, ενώ σε οικονομικούς όρους για την τοπική αυτοδιοίκηση μπορεί να αποτελέσει τη δίοδο εξόδου από τα διαρκώς αυξανόμενα τέλη ταφής. Για τους λόγους, εξάλλου, αυτούς το πρόγραμμα ξεχωριστής συλλογής των οργανικών απορριμμάτων σε καφέ κάδους και η σταδιακή ανάπτυξη αυτού αποτελεί για το Δήμο Νέας Σμύρνης, αλλά και για εμένα προσωπικά, ύψιστη προτεραιότητα και προσωπικό στοίχημα.
Η Περιφέρεια Αττικής, με δική της πρωτοβουλία και δαπάνες εξόπλισε τους Δήμους με σύγχρονα οχήματα, κάδους, σχετικό υλικό αλλά και συμβουλευτική καθοδήγηση για την ανάπτυξη της ξεχωριστής συλλογής των οργανικών αποβλήτων. Η ώθηση αυτή και η συνδρομή της Περιφέρειας Αττικής ήταν πέρα από αρκετή για να «αγκαλιαστεί» το πρόγραμμα από το Δήμο Νέας Σμύρνης.
Σήμερα, με μέριμνα του Δήμου μας, το δίκτυο συλλογής οργανικών αποβλήτων επεκτείνεται πέρα από την αρχική πιλοτική του μορφή. Καφέ κάδοι τοποθετούνται σε περισσότερες γειτονιές, η περισυλλογή τους γίνεται τακτικότερη, ενώ παράλληλα έμφαση δίνεται στην επόμενη γενιά πολιτών της Νέας Σμύρνης με ενημέρωση και εκπαίδευση των μαθητριών και των μαθητών των σχολείων της πόλης τόσο για τα συλλεγόμενα στους καφέ κάδους προϊόντα, όσο και για την αναγκαιότητα του προγράμματος για το μέλλον του πλανήτη.»
Τι έγινε λοιπόν και έχουν αποσυρθεί δεκάδες καφέ κάδοι;
Την 1η Αυγούστου 2023, πολύ σωστά, ο Δήμος Νέας Σμύρνης, όπως και άλλοι Δήμοι, εξέδωσε ανακοίνωση περί απόσυρσης των καφέ κάδων λόγω ζέστης.
Οι καφέ κάδοι είχαν μετατραπεί σε εστίες μόλυνσης λόγω καύσωνα κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, καθώς τα οργανικά απόβλητα σάπιζαν, μύριζαν έντονα και προσέλκυαν πάσης φύσης έντομα και τρωκτικά.
Αυτολεξεί η ανακοίνωση του Γραφείου Τύπου του Δήμου Νέας Σμύρνης την 1/8/2023: «Από τώρα και ως τα τέλη Σεπτεμβρίου αποσύρονται από τους δρόμους της πόλης μας οι καφέ κάδοι. Αρχές Οκτώβρη θα τοποθετηθούν ξανά πολύ περισσότεροι και με οργανωμένο πρόγραμμα καθαρισμού τους.»
Όπως μπορεί να καταλάβει κανείς, Οκτώβρης μπήκε, Οκτώβρης βγήκε, Νοέμβρης μπήκε και σιγά-σιγά Νοέμβρης βγαίνει και οι όχι μόνο δεν τοποθετήθηκαν περισσότεροι καφέ κάδοι αλλά και οι ήδη υπάρχοντες έχουν ακόμα ρεπό.
Προσωπικά θεώρησα ότι λογικό ήταν να επεκταθεί η προθεσμία, καθώς ο υδράργυρος παρέμεινε σε πρωτόγνωρα ύψη καθ' όλον τον Οκτώβρη και τώρα τον Νοέμβριο. Αν ήταν όμως αυτό το σκεπτικό, θα έπρεπε να έχει εκδοθεί σχετική ανακοίνωση.
Κατόπιν επικοινωνίας μου με το Γραφείο Καθαριότητας του Δήμου δεν διευκρινίστηκε απολύτως τίποτα, καθώς πληροφορήθηκα ότι δεν υπάρχει ακόμα ακριβές χρονοδιάγραμμα επανένταξης των καφέ κάδων στο δίκτυο. Μπορεί να προβλέπεται να τοποθετηθούν όταν πέσει το θερμόμετρο, μπορεί να τοποθετηθούν με την αλλαγή της Δημαρχείας, μπορεί και να μην τοποθετηθούν ποτέ.
Κλίμα αβεβαιότητας και πολύ σκουπίδι, αλλά τι να κάνεις; Να κάτσεις να σκάσεις;...
